Familieopstellingen, is dat zweverig of zeer krachtig?
In deze blog geef ik antwoorden op de volgende vragen:
- Familieopstelling; wat is het en hoe ziet het eruit?
- Wat doet een familieopstelling met je?
- Wat is het effect van een familieopstelling?
- Kun je in je eentje een familieopstelling doen?
- Wie doet een familieopstelling, ook een gewone psycholoog?
- Hoelang duurt een familieopstelling?
- Wat kost een familieopstelling?
- Is een familieopstelling doen zweverig en onzin?
Familieopstelling; wat is het en hoe ziet het eruit?
Een familieopstelling is een vorm van psychotherapie die gebruikt wordt om de dynamiek binnen familiesystemen te onderzoeken en te begrijpen. De term werd geïntroduceerd door de Duitse psychotherapeut Bert Hellinger.
Twee manieren:
Met andere mensen:
In een familieopstelling wordt een groep mensen samengebracht, meestal onder begeleiding van een therapeut, om de onderliggende dynamiek en patronen binnen een familie te verkennen. Deelnemers worden gevraagd om leden van hun familie of belangrijke figuren in hun leven te representeren door middel van plaatsvervangers, vaak met behulp van symbolen of stukken papier. Door deze opstelling kunnen verborgen spanningen, conflicten of onopgeloste problemen binnen het familiesysteem aan het licht komen. Deze methode wordt meer gebruikt in de hoek van de alternatieve geneeswijzen. Er is een grote ruimte voor nodig en mensen die een representant spelen worden geregeld ingehuurd, of jij moet ook iemand anders representant zijn. Deze methode wordt nogal eens "zweverig" genoemd omdat andere mensen (meestal vreemden) moeten gaan staan in de positie van (bijvoorbeeld) jouw vader of moeder en als zodanig zich in moeten leven in hoe zij zouden reageren in de neergezette situatie. Ook jij moet soms iemand anders familie-lid spelen en proberen aan te voelen hoe die persoon zich gevoeld zou hebben in de gegeven situatie.
Met een tafelopstelling van (Playmobil)poppetjes:
Een tafelopstelling is een specifieke vorm van familieopstelling waarbij de representaties van familieleden of belangrijke personen op een tafel worden geplaatst, in plaats van dat de deelnemers fysiek door de ruimte bewegen.
Bij een tafelopstelling wordt een tafel gebruikt als een soort 'speelveld' waarop de poppetjes die de familieleden of personen representeren, worden geplaatst. Deelnemers kunnen deze poppetjes verplaatsen en rangschikken om de dynamiek en relaties binnen het familiesysteem uit te beelden of om bepaalde situaties of gebeurtenissen te verkennen.
De tafelopstelling kan worden gebruikt in individuele therapie of in groepssessies onder begeleiding van een therapeut. Het kan een effectieve manier zijn om inzicht te krijgen in de onderliggende dynamiek van een familie of om specifieke situaties te onderzoeken en te begrijpen zonder dat de deelnemers fysiek hoeven te bewegen.
De tafelopstelling vraagt niet dan andere mensen zich hoeven inleven of toneel te spelen. De therapeut doet dit ook niet.
Het kan helpen bij het loslaten van oude patronen, het herstellen van verstoorde relaties en het bevorderen van emotionele heling.
Wat doet een familieopstelling met je?
Een tafelopstelling bij familieopstellingen kan verschillende effecten hebben, afhankelijk van de persoon, de specifieke situatie en de doelen van de opstelling.
- Inzicht en bewustwording: Een tafelopstelling kan deelnemers helpen om inzicht te krijgen in de onderliggende dynamiek en patronen binnen hun familiesysteem of andere relaties. Door de symbolen te manipuleren en te observeren hoe ze in verhouding tot elkaar staan, kunnen deelnemers nieuwe perspectieven en inzichten ontwikkelen over hun relaties en gedrag.
- Emotionele verwerking: Het werken met een tafelopstelling kan emotionele reacties teweegbrengen bij de deelnemers. Het kan gevoelens van verdriet, woede, opluchting of andere emoties naar boven brengen wanneer ze bepaalde dynamieken of gebeurtenissen in hun familiesysteem onderzoeken. Dit kan leiden tot emotionele verwerking en heling.
- Loslaten van oude patronen: Door bewustwording en inzicht in de dynamiek van hun familiesysteem, kunnen deelnemers aan een tafelopstelling oude patronen herkennen die hen niet langer dienen. Dit kan hen in staat stellen om deze patronen los te laten en nieuwe manieren van denken en handelen te ontwikkelen die meer in lijn zijn met hun welzijn.
- Verbinding en heling: Tafelopstellingen kunnen een gevoel van verbinding creëren tussen de deelnemers en hun familiesystemen. Door samen te werken aan het verkennen van familiedynamiek, kunnen deelnemers een dieper begrip krijgen van zichzelf en hun relaties, wat kan bijdragen aan heling en het versterken van familiebanden.
Het is belangrijk op te merken dat de effecten van een tafelopstelling voor elke persoon anders kunnen zijn en dat het proces vaak een combinatie van inzicht, emotie en heling met zich meebrengt. Professionele begeleiding door een ervaren therapeut is essentieel om een veilige en ondersteunende omgeving te bieden voor dit proces.
Bij Praktijk Betuwe maak ik graag gebruik van een tafelopstelling om patronen en gedragingen of oude wonden zichtbaar te maken. Ik heb hierin een uitgebreide bijscholing gehad. Ik werk met een tafelopstelling en gebruik hierbij Playmobil poppetjes.
Wat is het effect van een familieopstelling?
Het effect van een familieopstelling kan zeer divers zijn en varieert van persoon tot persoon. Hier zijn enkele mogelijke effecten die mensen kunnen ervaren na het deelnemen aan een familieopstelling:
- Inzicht en bewustwording: Een van de belangrijkste effecten van een familieopstelling is het verkrijgen van dieper inzicht en bewustwording van de dynamiek binnen het familiesysteem. Door de opstelling kunnen deelnemers verborgen patronen, onuitgesproken emoties en onderliggende oorzaken van problemen in hun familie identificeren.
- Emotionele verwerking: Familieopstellingen kunnen sterke emotionele reacties oproepen bij deelnemers. Het proces kan helpen bij het loslaten van vastzittende emoties, het verwerken van trauma's en het omgaan met onverwerkte gevoelens die verband houden met familierelaties.
- Loslaten van oude patronen: Door het verkrijgen van inzicht in familiedynamieken kunnen deelnemers oude, belemmerende patronen herkennen en loslaten. Dit stelt hen in staat om nieuwe manieren van denken en handelen te ontwikkelen die meer in lijn zijn met hun welzijn en persoonlijke groei.
- Versterking van relaties: Familieopstellingen kunnen bijdragen aan het verbeteren van relaties binnen het familiesysteem. Door het verkennen en begrijpen van de onderliggende dynamiek, kunnen deelnemers empathie en begrip ontwikkelen voor andere familieleden, wat kan leiden tot een verbeterde communicatie en versterkte familiebanden.
- Helende werking: Voor sommige deelnemers kan de ervaring van een familieopstelling een helende werking hebben. Het kan helpen bij het verwerken van verlies, het helen van emotionele wonden en het bevorderen van innerlijke rust en welzijn.
Het effect van een familieopstelling kan langdurig zijn en zich blijven ontwikkelen naarmate de deelnemer de inzichten en ervaringen integreert in hun dagelijks leven. Het is echter belangrijk op te merken dat de resultaten van een familieopstelling voor elke persoon verschillend zijn en dat professionele begeleiding en nazorg van een ervaren therapeut van essentieel belang zijn voor een veilige en ondersteunende ervaring.
Kun je in je eentje een familieopstelling doen?
Ja, het is mogelijk om in je eentje een tafelopstelling te doen, ook wel bekend als een "zelftafelopstelling" of "innerlijke tafelopstelling". Bij een zelftafelopstelling plaats je symbolen, foto's, stukken papier of andere representaties van familieleden of belangrijke figuren in je leven op een tafel om de dynamiek en relaties binnen je familiesysteem te verkennen.
Hier zijn een paar stappen die je kunt volgen om een zelftafelopstelling uit te voeren:
Kies symbolen: Selecteer symbolen of voorwerpen die verschillende familieleden of belangrijke personen in je leven vertegenwoordigen. Dit kunnen foto's, stukken papier met namen, kleine voorwerpen of zelfs poppetjes zijn.
Plaats de symbolen op de tafel: Plaats de symbolen op een tafel en rangschik ze zo dat ze de onderlinge relaties en dynamiek binnen je familiesysteem weerspiegelen. Je kunt bijvoorbeeld de symbolen zo plaatsen dat de afstand tussen bepaalde personen de mate van verbondenheid of afstand symboliseert.
Manipuleer de symbolen: Experimenteer met het verplaatsen van de symbolen op de tafel om verschillende situaties of scenario's te verkennen. Let op hoe de posities van de symbolen je gevoelens beïnvloeden en welke inzichten dit oplevert over je relaties en familiedynamiek.
Reflecteer en integreer: Neem de tijd om te reflecteren op wat je hebt ervaren tijdens de tafelopstelling. Schrijf je gedachten, gevoelens en inzichten op en overweeg hoe je deze kunt integreren in je dagelijks leven en relaties.
Hoewel een zelftafelopstelling een waardevolle tool kan zijn voor zelfreflectie en inzicht, is het belangrijk om te onthouden dat het niet dezelfde diepgang kan bieden als een opstelling met een ervaren therapeut. Als je worstelt met complexe familiedynamieken, diepgewortelde emoties of trauma, kan het raadplegen van een professionele therapeut die gespecialiseerd is in familieopstellingen aan te raden zijn.
Wie doet een familieopstelling? Ook een "gewone" psycholoog?
Een familieopstelling wordt meestal gedaan onder begeleiding van een ervaren therapeut of facilitator die gespecialiseerd is in deze vorm van psychotherapie. Deze therapeut kan verschillende achtergronden hebben, zoals psychotherapie, counseling, psychologie, of andere gerelateerde disciplines.
De therapeut of facilitator heeft doorgaans een grondige kennis van familiedynamiek, systemische principes en de methoden die worden gebruikt in familieopstellingen. Ze zijn getraind om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren waarin deelnemers open kunnen zijn over hun familiegeschiedenis en emotionele ervaringen.
Het is belangrijk dat de therapeut of facilitator ervaring heeft in het begeleiden van familieopstellingen en bekend is met ethische richtlijnen en professionele standaarden. Ze moeten in staat zijn om deelnemers te ondersteunen bij het verkennen van gevoelige onderwerpen en emotionele reacties tijdens de opstelling.
In sommige gevallen kunnen familieopstellingen ook worden uitgevoerd door beoefenaars met aanvullende training en ervaring in systemische therapie of andere gerelateerde benaderingen. Het belangrijkste is dat de persoon die de opstelling begeleidt, een veilige en ondersteunende omgeving kan bieden voor deelnemers om hun familiedynamiek te verkennen en te begrijpen.
Als je ergens een opstelling wil gaan doen, lees dan erg goed wat de achtergrond en opleiding van de opsteller is en welke vorm er wordt gebruikt.
Hoelang duurt een familieopstelling?
De duur van een familieopstelling kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de complexiteit van de situatie, het aantal deelnemers en de aanpak van de therapeut of facilitator. Over het algemeen kan een familieopstelling in een groepssessie enkele uren duren, typisch tussen de twee en vier uur, maar het kan ook korter of langer duren, afhankelijk van de behoeften van de deelnemers.
Tijdens een groepssessie kan elke deelnemer de mogelijkheid krijgen om zijn of haar eigen opstelling te doen. De tijd die nodig is voor elke individuele opstelling kan variëren, afhankelijk van de complexiteit van de situatie en de diepgang van het onderzoek. Sommige opstellingen kunnen snel worden opgelost, terwijl andere meer tijd en exploratie vergen.
In individuele therapie kan een tafel-familieopstelling ook worden uitgevoerd, en de duur ervan kan worden aangepast aan de behoeften van de cliënt en de therapeutische setting. Het kan variëren van een kortere sessie van een half uur of de gehele sessietijd duren, afhankelijk van de doelstellingen en de complexiteit van de situatie.
Het is belangrijk op te merken dat de duur van een familieopstelling niet noodzakelijkerwijs correleert met de effectiviteit ervan. Sommige deelnemers kunnen significante inzichten en emotionele doorbraken ervaren in een korte tijd, terwijl anderen mogelijk meer tijd nodig hebben om dieper te graven en te verkennen. De therapeut of facilitator zal gewoonlijk de sessie begeleiden om ervoor te zorgen dat de deelnemers de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben gedurende het proces.
Wat kost een familieopstelling?
De kosten van een familieopstelling kunnen sterk variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de locatie, de ervaring van de therapeut of facilitator, de duur van de sessie en de specifieke aanpak die wordt gebruikt. Over het algemeen kunnen de kosten variëren van enkele tientallen tot enkele honderden euro's of meer per sessie.
In groepssessies kunnen de kosten meestal lager zijn, omdat de kosten worden verdeeld over alle deelnemers. Een groepssessie kan variëren van ongeveer € 50 tot € 200 per persoon, afhankelijk van de locatie en andere factoren.
Individuele sessies kunnen duurder zijn, omdat de therapeut of facilitator zich volledig richt op de behoeften van één persoon. De kosten van een individuele familieopstelling kunnen variëren van ongeveer € 80 tot € 300 per uur, afhankelijk van de ervaring van de therapeut en de geografische locatie.
Sommige therapeuten bieden ook pakketten aan waarbij meerdere sessies worden aangeboden tegen een gereduceerd tarief. Het is belangrijk om vooraf de kosten en betalingsmogelijkheden te bespreken met de therapeut of facilitator, zodat er duidelijkheid is over de financiële aspecten van de therapie.
Familieopstellingen worden niet vergoed door de ziektekostenverzekeraar.
Ik zet familie-tafelopstellingen in bij mijn therapie. Ik heb het tarief van 75 euro per uur.
Is een familieopstelling doen zweverig en onzin?
De perceptie van familieopstellingen als zweverig kan variëren afhankelijk van individuele overtuigingen, culturele achtergronden en persoonlijke ervaringen. Sommige mensen vinden familieopstellingen mogelijk zweverig vanwege de niet-traditionele benadering en het gebruik van andere mensen als representant om familiedynamiek te verkennen. Anderen zien het juist als een waardevolle en effectieve vorm van psychotherapie.
Het is belangrijk op te merken dat familieopstellingen gebaseerd zijn op systemische principes en theorieën die erkend worden in de psychologie en psychotherapie. Het is geen 'wetenschappelijk' bewezen methode in de traditionele zin, maar er is wel groeiend onderzoek dat de effectiviteit ervan ondersteunt.
Voor sommige mensen kan het werken met een tafelopstelling met poppetjes en het verkennen van onbewuste dynamieken binnen familiesystemen een waardevolle manier zijn om inzicht te krijgen in hun gedrag, relaties en emotionele patronen. Anderen kunnen echter moeite hebben om zich te verbinden met de concepten of de symbolische aspecten van de methode.
De tafelopstelling in de kamer van een therapeut voelt minder "zweverig" dan met meerdere deelnemers in een grote ruimte elkaars representanten moeten zijn.
Het is belangrijk om een open geest te behouden en de methode zelf te ervaren voordat je een oordeel velt. Als je geïnteresseerd bent in het verkennen van familiedynamiek en emotionele patronen, kan het de moeite waard zijn om een familieopstelling te proberen onder begeleiding van een ervaren therapeut. Op die manier kun je zelf bepalen of het zweverig aanvoelt voor jou, of dat het een waardevolle aanvulling is op je persoonlijke ontwikkeling.
Heb jij verstrikkingen in de familie-dynamiek, oude pijn, onbegrepen gedrag? Schroom niet om met mij een kennismaking in te plannen. Ik heb dan een uur de tijd om goed naar je verhaal te luisteren en samen te kijken of opstellingen een goede methode is om inzicht te krijgen? Ik ben deskundig en zeer betaalbaar. Klik hier om snel een afspraak te maken.